Planowanie

Programowanie radia cyfrowego zaczynamy od kartki papieru. Technologia cyfrowa oferuje nam nowe możliwości i warto z nich skorzystać. Zastanów się zatem ile radiotelefonów będzie potrzebnych, czy każdy użytkownik będzie miał przypisane swoje radio czy będzie używał dowolnego? Następnie podziel użytkowników na grupy i ustal zasady komunikacji między nimi.

Tworzymy "strefę"

Utworzymy prosty schemat komunikacji radiowej (strefę) dla 4 osób (Contact) podzielonych na 3 grupy (Group Call) z opcją połączeń prywatnych (Privative Call), przy założeniu, że każdy ma swoje radio (Radio ID). W tym celu wykorzystamy wirtualną, czteroosobową rodzinę: mama, tata, córka, syn. Nasza rodzina zna możliwości technologii cyfrowej DMR i przedstawiła następujące wymagania:

Kto z kim?

Typ połączenia / alias grupy

Identyfikator (Call ID)

Komunikacja ze wszystkimi, kanał ogólny.

grupa / Wszyscy

1

Kanał dla rodziców do rozmów prywatnych. Dzieci nie mogą podsłuchiwać rodziców ani dołączyć do nich na kanale prywatnym ale mogą się skontaktować z nimi w każdej chwili.

grupa / Rodzice

2

Kanał dla dzieci. Dzieci rozmawiają między sobą, nie przeszkadzają rodzicom ale rodzice w każdej chwili mogą się z nimi skontaktować (np. przywołać na obiad).  Rodzice mogą dołączyć do kanału dla dzieci.

grupa / Dzieci

3

Przykład oparty jest o aplikację CPS i radiotelefony Hytera serii BD, ale kolejność postępowania oraz terminologia w przypadku innych producentów, jest taka sama.

CPS

Kiedy nasz plan komunikacji jest z grubsza gotowy, przechodzimy do programowania. Uruchamiany CPS (Customer Programming Software). Następnie podłączamy telefon do komputera i odczytujemy radiotelefon (Read radio). Dopiero po odczytaniu radia, pokażą się wszystkie funkcje radiotelefonu, na które mamy mniejszy lub większy wpływ. Pracę z CPS  zaczynamy od DMR Services (Usługi DMR). Tutaj tworzymy strukturę logiczną naszej strefy.

Contact

Tworzymy "książkę adresową", w której umieszczamy wszystkich użytkowników „domowego radia”. Określamy tutaj typ połączeń (grupowe / prywatne ) oraz identyfikatory (Call ID). Program objaśnia każdą funkcję i podpowiada zakres lub domyślne wartości. Na poniższym slajdzie zaprezentowana Lista kontaktów naszej rodzinnej strefy. 3 połączenia grupowe (Group Call) i 4 połączenia prywatne (Privative Call).

RX Group List

Kiedy radio już wie "do kogo ma mówić", trzeba mu jeszcze powiedzieć, "kogo ma słuchać". W Rx Group List tworzymy grupy odbiorcze dla grup wywoławczych, od których radio ma odbierać połączenia. Radio może odbierać połączenia od wszystkich grup lub tylko wybranych. Poniżej 3 grupy odbiorcze, które potrzebne są do realizacji naszego scenariusza łączności. Zwracamy uwagę na kolumnę Members (członkowie).

Takich grup można utworzyć kilkanaście lub kilkadziesiąt w zależności od dostępnej pamięci w radiotelefonie. Grupy RX domyślnie nazywane są Rx Group List 1, 2, 3... Dla wygody podczas dalszej pracy z CPS, dobrze jest nadać im funkcjonalny alias, ale pozostawiając prefiks Rx.

Channel

W menu Channel / DMR Channel programujemy fizyczny kanał radiowy, na którym nasze radia będą się komunikować. Wymaganych zmian dokonujemy w polach oznaczonych od 1 do 7. Co do zasady, nie zmieniamy funkcji, wartości jeżeli nie wiemy jak działa i jaki ma wpływ na radio. Resztę pozostawiam eksperymentom.

  1. Alias kanału / podajemy dla własnej wygody. Bardzo przydatne w przypadku radia z wyświetlaczem,
  2. Color code / Wyróżnik naszej sieci (dowolnie),
  3. Time Slot / Bez znaczenia. Radio i tak wybierze pierwszą wolną szczelinę czasową.
  4. Rx / Wybieramy jedną z częstotliwości roboczych oraz grupę odbiorczą. Do wybory jest 16 kanałów. Nas interesuje druga połowa, czyli częstotliwości od 446.106250 (9-ty) do 446.193750 (16-ty). Pomimo zniesienia podziału ze strony ETSI, trzymamy się zasady fair-play i nie używamy pierwszego zakresu, dedykowanego dla urządzeń analogowych. Następnie wskazujemy od kogo radio ma obierać połączenia (Rx Group List).
  5. Klikamy na Copy, aby częstotliwość Rx przeskoczyła do Tx (nie zawsze dzieje się "samo"). Musi być taka sama po obu stronach.
  6. TX Contact Name / Wybieramy grupę lub osobę, którą będziemy wywoływać.
  7. Tx Admit, czyli zezwolenie na nadawanie w zależności od zajętości częstotliwości przez innych użytkowników. Zmieniamy na Always Allow (konieczne, aby prowadzić dwie niezależne rozmowy).

Poniżej konfiguracja kanałów zgodnie z naszym przykładem. Utworzone zostały trzy kanały robocze; kanał dla wszystkich, tylko dla rodziców i dla dzieci. Kolejne kanały tworzymy jako poprzez kopię. Zmieniamy tylko Tx Contact Name i opcjonalnie Rx Group List.

Dla radia bez wyświetlacza, w analogiczny sposób tworzymy kanały dla połączeń prywatnych, tylko zamiast grupy, wskazujemy osobę - ID radia, z którym będziemy się łączyć bezpośrednio.

Zone

Wszystko co do tej pory zrobiliśmy, trzeba przypisać do naszej strefy, czyli gałki zmiany kanałów (Channel Knob). Przechodzimy więc do sekcji ZONE i wybieramy Zone 1. Za pomocą przycisków Add / Remove dodajemy / usuwamy kanały, Za pomocą Up/Down ustalamy kolejność kanałów na pokrętle.

 

Radio ID

DMR Services / Basic.

Na koniec zostało wgrać program do naszych radiotelefonów. Ponieważ ich konfiguracja się różni, przewidujemy połączenia prywatne; należy każdemu urządzeniu nadać unikatowy identyfikator oraz dokonać zmian w konfiguracji radiotelefonów dla dzieci.

Radio ID nadajemy w menu DMR Services / Basic. Radio ID = ID użytkownika (Privative Call) w książce adresowej.

Dalej postępujemy w następującej kolejności:

  • Podłączamy radio MAMA, nadajemy ID 4 i wgrywamy program do radia (ikona Write).
  • Podłączamy radio TATA, zmieniamy ID na 5 i wgrywamy do radia.
  • Podłączamy radio CÓRKA, zmieniamy ID na 6, przechodzimy do ZONE / Zone 1 i usuwamy kanał RODZICE. Wgrywamy program do radia.
  • Podłączamy radio SYN, wracamy do DMR Services / Basic, zmieniamy ID na 7 i wgrywamy program do radia.

 

Koniec! Od tej chwili radiotelefony są gotowe do pracy!

Aby dokonać zmian w wybranym urządzeniu, należy odczytać radio, wprowadzić zmiany i zapisać radio.

Zapis konfiguracji naszego kanału ogólnego, wygląda tak: CH-9 TG-1 CC-1.

W takiej formie udostępniamy go naszym znajomym, jeżeli planujemy używać radia cyfrowego, np. podczas wspólnych wyjazdów. Prywatność rozmów na kanałach 2 i 3 (dzieci, rodzice) zostaje zachowana, ponieważ te kanały mają inne identyfikatory Call ID.

Podsumowanie

Nasz schemat komunikacji został przedstawiony w tabelce obok. Niezależnie od tego na którym programie pracuje radio, mamy możliwość komunikacji ze wszystkimi, przy jednoczesnej komunikacji w dwóch grupach (rodzice, dzieci). Program ten można wykorzystać na dwa sposoby. Jeżeli naszym znajomym udostępnimy nasz kanał ogólny (CH-9, TG-1, CC-1), np. na potrzeby komunikacji radiowej podczas wspólnych wyjazdów, to program 2 możemy zamienić na kanał rodzinny. Wówczas na "jedynce" rozmawiają wszyscy, na "dwójce" komunikujemy się w rodzinnym gronie, czyli co w rodzinie to w rodzinie ale jesteśmy stale w kontakcie ze znajomymi. Natomiast na "trójce" rodzice mogą obrabiać tyłek znajomym.

Częstotliwość

446 106 250Hz (CH-9 PMR446)

Radio

Mama

Tata

Córka

Syn

Program 1

Wszyscy

Program 2

Dzieci

Dzieci

Program 3

Rodzice

-

Jak korzystać?

Czy muszę przełączać radio za każdym razem, aby odpowiedzieć na wywołanie z innej grupy?

Nie. Radio DMR ma trzy tryby pracy: TX (nadawanie, dioda świeci na zielono), RX (odbiór - dioda świeci na czerwono), Call Hang (zawieszenie, podtrzymanie połączenia - dioda świeci na pomarańczowo). W czasie kiedy dioda świeci na pomarańczowo, możemy odpowiedzieć bezpośrednio na odebrane wywołanie (połączenie grupowe lub wywołanie prywatne). Po ustalonym czasie (zazwyczaj 3 sekundy) radio wróci do zadanego programu, co zostanie zasygnalizowane krótkim dźwiękiem.

Czas podtrzymywania połączeń możemy ustalić indywidualnie, w ustawieniach DMR Services / Basic (slajd wyżej, radio ID). Group Call Hang Time - czas podtrzymania połączeń grupowych, Privative Call Hang Time - czas podtrzymania dla połączeń prywatnych.

Komentarz

Powyższy, przykładowy program, przedstawia typowe zastosowanie radiotelefonów cyfrowych. Możemy go uzupełnić o połączenia prywatne (Privative Call) oraz o kanały analogowe, aby komunikować się z użytkownikami radiotelefonów analogowych PMR446. Zostało nam 13 wolnych pozycji na selektorze zmiany kanału / programu oraz dwie wolne strefy po 16 kanałów... Naszą Rodzinę możemy zamienić oczywiście na firmę. Jeżeli wgramy do każdego radia program "Mama", to uzyskamy prostą, efektywną łączność w miejscu pracy, z podziałem na grupy: murarzy, malarzy, elektryków, ochronę, itp.

Standard DMR jest bardzo elastyczny i efektywny, dzięki technologii wielodostępu czasowego (TDMA). Pozwala na realizację dowolnych scenariuszy łączności. Pojemność naszego mini systemu DMR446, możemy rozszerzyć o dodatkowe częstotliwości (kolejne time sloty). Ponieważ pracujemy w trybie bezpośrednim, bez przemiennika, do pracy na wielu częstotliwościach wykorzystujemy funkcję SCAN. Tej samej funkcji SCAN używamy do łączenia z innymi grupami użytkowników. Każdą grupę możemy przypisać do gałki zmiany kanałów, co pozwoli na wywołania bezpośrednie lub umieścić wszystkich na jednej pozycji lub poprzez Scan Listę, którą podłączamy do naszego Rodzinnego kanału. Wówczas możemy tylko odpowiadać na wywołania. Pamiętaj, że to Ty definiujesz radio, a nie radio Ciebie. Witam w cyfrowym świecie Digital Mobile Radio!

c.d.n.

Poradnik

W przygotowaniu: zasada działania radia cyfrowego, tworzenie identyfikatorów Call ID, wybór kanału radiowego, listy skanowania, na co zwrócić uwagę, czego nie robić, co to jest All Call, jak korzystać z Color Code? Wszystko już niebawem ;-)