Sygnalizacja CTCSS

Kody PL

Firma Motorola wprowadziła termin Privative Line, który jest autorską implementacją kodów CTS (kody PL). Kodów PL mamy 121, a to dlatego, że zostały uzupełnione sygnalizacją cyfrową DCS. Od 1 do 38 używany jest kod CTS, a od 39 do 121 kod DCS. Standard ten jest stosowany we wszystkich certyfikowanych radiotelefonach PMR446. Ułatwiło to znacznie zapis kanałów, np. w postaci 4/46, co oznacza 4-ty kanał PMR446 i kod 051 (patrz tabelka). Firma General Electric  użyła nazwy "Channel Guard" aby opisać ten sam system. Ponieważ sprawa dotyczy urządzeń konsumenckich (prostych w obsłudze), każdy producent oferuje ten sam system kodów PL ale pod inną nazwą. Dlaczego ten sam? Bo zgodnie z wymogami ETSI, radiotelefony PMR446 różnych producentów muszą być ze sobą zgodne, po to aby kanał 4/46 działał na każdym urządzeniu tak samo. Niestety, zdarzają się wyjątki i niektórzy producenci stosują własne rozwiązania. Takim wyjątkiem jest np. Midland, który rozdzielił sygnalizację na CTS (38 kodów) i DCS (104-105 kodów).

Kody PL zostały szybko nazwane ‘pod-kanałami’ (sub-channel), co jest mylące, ponieważ tylko jedna rozmowa może być prowadzona na jednej częstotliwości w tym samym czasie. Nie mniej jednak, przyjęte zostało tworzenie kanałów poprzez połączenie numeru kanału PMR446 z kodem PL.

Producenci radiotelefonów profesjonalnych PMR446, jak: Hytera, Kenwood, ICOM, stosują mix kanałów i kodów zwany potocznie matrycą. Taką matrycę możemy sobie oczywiście zmodyfikować lub stworzyć samemu, jeżeli zaopatrzymy się w programator na PC lub poprosimy sprzedawcę. Radiotelefony tego typu zazwyczaj nabywane są przez firmy. Dzięki fabrycznej matrycy kanałów urządzenia są gotowe do pracy po wyjęciu z pudełka. Wyjątkiem jest Motorola, która od początku programuje wszystkie swoje radia PMR446 zgodnie z kolejnością kanałów, do każdego przypisując kod PL-1 (67Hz). Nie jest to dobre rozwiązanie ale dla weekendowych aktywności na łonie natury, wystarczające. Natomiast do pracy, takie radio trzeba przygotować.

Dzięki CTS możemy utworzyć grupy rozmowne na własne potrzeby jak i ogólnego przeznaczenia. Dobrym przykładem jest Górski Kanał Turystyczny 3/14. Na kanale są wymieniane wszelkie informacje o warunkach pogodowych i potencjalnych zagrożeniach. Ponadto jest stale nasłuchiwany przez radioamatorów, którzy w razie niebezpieczeństwa, powiadamiają odpowiednie służby. W górach radia PMR446 osiągają spektakularne zasięgi, dochodzące do 70km. Więc tam, takie zastosowanie radia PMR446 ma sens i polecam zaopatrzyć się w „walkie-talkie” przed wyprawą w góry. Tutaj warto zaznaczyć, że radia PMR446 mają możliwość nasłuchu przynajmniej jednego kanału PMR446. Możemy więc na przykład komunikować się między sobą na szlaku na swoim ustalonym kanale, np. 4/46, a za pomocą funkcji 2CH, DualWatch lub SCAN nasłuchiwać kanału 3/14. Dzięki temu nie będziemy zajmować częstotliwości, a istotne informacje nas nie ominą. Polecam publikację na blogu SKALNIK - Walkie talkie w górach.

CTCSS w praktyce

Radia używamy zazwyczaj w mieście, w pracy, na wakacjach, podczas weekendowych wypadów lub zwyczajnie do zabawy. Na poniższej wizualizacji przedstawiona jest realna sytuacja, gdzie radio używane jest dosyć intensywnie do powyższych celów. Przeciętna odległość pomiędzy użytkownikami wynosi 1000m. Dzięki sygnalizacji CTS, te pięć grup użytkowników może korzystać ze swojego radia bez wzajemnego zakłócania się, pomimo tego, że wszyscy pracują na 3 kanale PMR446 i mają możliwość bezpośredniej komunikacji. Izolację grup zapewnia odmienna sygnalizacja CTS/DCS. Jeżeli użytkownicy wyłączą blokadę szumów (kanał otwarty, bez kodów CTS), będą sobie wzajemne przeszkadzać, a dodatkowo do odbiornika trafią wszystkie śmieci z eteru, w tym transmisje bez słyszalnej modulacji z całego „niebieskiego” obszaru. Radio wówczas stanie się kompletnie bezużyteczne!

Legenda:

• Czerwony – silny sygnał, kolizja - wzajemne zakłócanie*,
• Żółty – mocny sygnał, możemy sobie jeszcze przeszkadzać*,
• Zielony – radia zdekodują najbliższy silny sygnał,
• Niebieski – brak kolizji z innymi użytkownikami ale mamy możliwość łączności z nimi,
• Ciemnoniebieski – granica szumu (0dBuV), praca możliwa tylko w DMR.

Pobierz plik z wizualizacją dla Google Earth. Można sobie tam wszystko rozłożyć na czynniki pierwsze. Dla każdej lokalizacji została wykonana oddzielna wizualizacja zasięgu, dla takiego samego urządzenia. Zwróć uwagę na to, jak zmienia się propagacja (zasięg radia) w zależności od ukształtowania terenu. Miłej zabawy!